De invloed van de Wki op factoring en Buy Now, Pay Later
De Wet kwaliteit incassodienstverlening treedt op 1 april 2024 in werking. Eerder constateerden wij al dat er relatief weinig aandacht wordt besteed aan de reikwijdte van de Wet (lees het volledige artikel hier). Vaak wordt ervan uit gegaan dat de Wet slechts van toepassing is op de klassieke incassodienstverleners, zoals incassobureaus, advocaten en deurwaarders. Dit is echter niet het geval. Ook bedrijven die als nevenactiviteit buitengerechtelijke incassowerkzaamheden namens een ander verrichten, zoals (bijvoorbeeld) VvE- en vastgoedbeheerders kunnen onder de Wki vallen. Een andere groep die in het kader van de toepasselijkheid van de Wki onderbelicht wordt, zijn opkopers van vorderingen. Denk hierbij aan factoringmaatschappijen en bedrijven die gespecialiseerd zijn in Buy Now, Pay Later (BNPL). In dit artikel staan wij daar kort bij stil.
De Reikwijdte
De Wki is van toepassing op het moment dat een dienstverlener namens een onder of na overdracht van vordering buitengerechtelijke incassowerkzaamheden verricht in het kader van de uitoefening van een daarop gericht beroep of bedrijf.
Van de reikwijdte zijn uitgesloten zogenoemde zelfincassanten. Dit zijn dienstverleners of verkopers die zelf de dienst of het product hebben geleverd en diens vordering innen. Opkopers van vorderingen zijn daarentegen expliciet niet uitgesloten van de reikwijdte, omdat deze partijen – net als incassodienstverleners – op grotere afstand staan van de schuldenaar. Dit kan ertoe bijdragen dat deze partijen vorderingen innen met minder oog voor de relatie met en de positie van de schuldenaar, aldus de wetgever.
Factoringmaatschappijen en de BNPL-sector
Factoringmaatschappijen en bedrijven actief in de BNPL-sector houden zich onder andere bezig met het kopen van vorderingen. Factoring is een vorm van alternatieve financiering op basis waarvan een bedrijf haar factuur verkoopt aan een factoringmaatschappij die vervolgens die factuur int bij de klant. Deze vorm van financiering ontzorgt de verkoper van de factuur en wordt diens cashflow geoptimaliseerd. Een bekende factormaatschappij is Infomedics. Infomedics neemt het gehele facturatieproces over van zorgaanbieders in de zorgsector, stelt facturen op en verstuurt deze aan patiënten.
Bedrijven actief in de BNPL-sector stellen andere bedrijven en consumenten in staat om vooraf goederen of diensten van andere bedrijven te kopen en om de betaling vervolgens uit te stellen. De koper krijgt een vaste periode om het verschuldigde bedrag terug te betalen. In de praktijk betekent dit dat bedrijven zoals Klarna en Riverty facturen kopen van andere bedrijven en die vervolgens na verloop van tijd innen.
Wanneer deze bedrijven buitengerechtelijke incassowerkzaamheden met betrekking tot natuurlijke personen in Nederland verrichten, dan kunnen zij als opkopers onder de Wki vallen. In artikel 1 van de Wki worden buitengerechtelijke incassowerkzaamheden gedefinieerd als: activiteiten ter verkrijging van voldoening van een vordering tot betaling van een geldsom zonder tussenkomst van een rechter. Volgens de memorie van toelichting valt voor deze werkzaamheden te denken aan het opnemen van contact, verstrekken van inlichtingen, versturen van een betalingsherinnering, aanmaning of ingebrekestelling, behandelen van verweer, (proberen te) treffen van een betalingsregeling en in ontvangst nemen van betalingen. Het verrichten van buitengerechtelijke incassowerkzaamheden wordt, met andere woorden, breed gedefinieerd. Dit betekent dat op het moment dat een factoringmaatschappij of een bedrijf in de BNPL-sector een vordering op een natuurlijk persoon koopt en zij (bijvoorbeeld) een herinnering verstuurt, zij onder de Wki zou kunnen vallen.
De interessante juridische vraag die in dit kader beantwoord zal moeten worden met betrekking tot factoringmaatschappijen en de BNPL-sector, is wanneer de vordering op de natuurlijk persoon ontstaat. Ontstaat die vordering bij de dienstverlener of de verkoper op het moment dat de natuurlijk persoon de bestelling plaatst, of ontstaat de vordering bij (bijvoorbeeld) het bedrijf in de BNPL-sector op het moment dat de consument kiest voor de optie BNPL. In het eerste geval bestaat er een aanmerkelijke kans dat er sprake is van opkoping van een vordering. In het tweede geval zou daarentegen betoogd kunnen worden dat er geen sprake is van het kopen van een vordering, waardoor de Wki buiten schot blijft.
Door zich niet te registreren nemen factoringmaatschappijen en bedrijven actief in de BNPL-sector in ieder geval een groot risico. Het verrichten of aanbieden van incassodiensten zonder registratie wordt immers op grond van de Wki aangemerkt als een economisch delict.
B2B / B2C
Het is tot slot belangrijk om op te merken dat de Wki van toepassing is op buitengerechtelijke incassowerkzaamheden die met betrekking tot natuurlijke personen in Nederland worden verricht. Merk op dat gesproken wordt over ‘natuurlijke personen’ en niet over ‘consumenten’.
Traditioneel gezien wordt er in de praktijk een onderscheid gemaakt tussen B2B- en B2C. B2B staat voor 'business to business' en B2C voor 'business to consumer'. Dit onderscheid is voor de Wki niet van belang, omdat ook buitengerechtelijke incassowerkzaamheden die worden verricht met betrekking tot (bijvoorbeeld) eenmanszaken met schulden onder de Wki kunnen vallen. Anders dan bijvoorbeeld bij besloten vennootschappen zijn de mensen achter een eenmanszaak of vennootschap onder firma privé aansprakelijk. De wetgever ziet hen daarom als kwetsbare schuldenaren en wil hen zodoende beschermen. Met de omvang van het vermogen en de kapitaalkracht van een eenmanszaak of vennootschap onder firma wordt geen rekening gehouden.
Conclusie
Ook voor factoringmaatschappijen en bedrijven actief in de BNPL-sector zal de Wki de nodige verandering met zich meebrengen. Ook zij zullen zich onder bepaalde voorwaarden en omstandigheden moeten registreren. Dit betekent dat zij ook aan de kwaliteitsvereisten zullen moeten voldoen, waaronder het opleidingsvereiste en het vereiste om aangesloten te zijn bij een geschilleninstantie.
NowID is opgericht om alle incassodienstverleners te helpen en te ondersteunen bij het voldoen aan de nieuwe wet- en regelgeving, ook opkopers van vorderingen. Benieuwd wat wij kunnen betekenen? Neem contact met ons op!